Onze inbreng tijdens het voorjaarsdebat
In het voorjaarsdebat van vandaag kijken we vooruit naar het komende jaar en naar de opgaven en keuzes die gemaakt moeten worden. Lees hieronder in de woordvoering van fractievoorzitter Gerben Brandsema wat wij als ChristenUnie belangrijk vinden.
"Voorzitter,
Halverwege maart kwam Groningen, net als de rest van Nederland plotsklaps tot stilstand. In de tussentijd is op allerlei fronten ontzettend hard gewerkt om de crisis en het virus te beteugelen. We hebben ontzettend veel waardering voor de mensen in de zorg, leerkrachten, vakkenvullers, agenten, vuilnismannen en vele anderen. We zijn dankbaar voor hun tomeloze inzet. Inmiddels zijn we 3,5 maand verder, en zijn we weer stappen aan het zetten richting normaal. Alhoewel écht normaal nog wel even op zich laat wachten.
Het virus heeft grote impact op persoonlijke levens en brengt veel leed met zich mee. Mensen die zonder bijzijn van hun naasten kwamen te overlijden, of ouderen in verpleeghuizen die geen bezoek mochten krijgen. Naast het persoonlijke verdriet brengt de crisis ook maatschappelijke en economische schade met zich mee. Bestaande verschillen in de samenleving worden groter. De positie van kwetsbare groepen zoals ouderen, asielzoekers, laaggeletterden en mensen met een lage sociaaleconomische status verslechtert. Daarnaast ontstaan er ook nieuwe kwetsbare groepen, zoals flexwerkers en middengroepen.
De crisis legt ook systeemfouten bloot. Zo zijn de overheid en de markt steeds meer de belangen van hun aandeelhouders gaan behartigen in plaats van hun belanghebbenden, door de invloed van het neoliberalisme. Winstmaximalisatie en korte termijn denken in plaats van lange termijn continuïteit, inspraak en een brede belangenafweging. De mens wordt hierin steeds vaker gereduceerd tot consument of producent, de mens slechts als homo economicus. Deze ontwikkeling doet de waardigheid van de mens geen goed. een alternatief voor het heersende mensbeeld van de homo economicus is de homo dignus. Dit alternatieve mensbeeld gaat er vanuit dat de mens een menswaardig bestaan dient te leiden. In het streven naar dit menswaardige bestaan dienen we te zoeken naar rechtvaardigheid en solidariteit.
Voorzitter, het is de overtuiging van de ChristenUnie dat de gemeente Groningen op deze manier haar inwoners moet behandelen en benaderen, en het brengt mij bij de opgaven voor de begroting van 2021. Het feit dat de crisis de positie van kwetsbare groepen verslechtert én het besef dat de waardigheid van ieder mens intrinsiek is, maakt nog duidelijker dat de overheid een schild voor de zwakken moet zijn. De ChristenUnie vraagt het college dan ook om met die bril naar de opgaven voor 2021 te kijken. Opgaven die wat de ChristenUnie betreft dan in beeld komen zijn bijvoorbeeld zaken als schuldhulpverlening, Mobility Mentoring en de aanpak van problematische jeugdgroepen. Bij problematische jongeren moet er niet alleen naar de jongere zelf gekeken worden, maar ook nadrukkelijk naar de thuissituatie, want gezinnen en families zijn de basis van persoonlijke ontwikkeling en dragen zo bij aan de veerkracht van heel de samenleving. Tot slot benoem ik hier nog prostitutie. We hebben als gemeente Groningen relatief goed beleid ontwikkeld. Tegelijk moeten we aandacht houden voor deze kwetsbare groep door zorg en ondersteuning te bieden waar dat nodig is.
Voorzitter, naast de rol van de overheid als schild voor de zwakken heeft de samenleving een eigen verantwoordelijkheid om oog te hebben voor elkaar. De menswaardige mens kenmerkt zich onder andere door het nastreven van geluk, en dan niet alleen zijn eigen geluk, maar ook het geluk van de ander, waarin naastenliefde de voornaamste drijfveer is. Die naastenliefde zagen we vanaf half maart volop tot bloei komen. En Nederland ís al een land van vrijwilligers, zeker, maar er ontstond een nog grotere solidariteit en verbondenheid. Zo hingen er binnen een paar dagen meerdere briefjes bij ons in de lift waarin hulp werd aangeboden, daklozen werden opgevangen in het Schimmelpenninckhuys en grote online initiatieven als Niet Alleen werden gelanceerd. Het wordt een mooie, maar ik denk ook wel pittige uitdaging om te proberen deze solidariteit, dit omzien naar elkaar, zoveel mogelijk vast te houden. Als onze levens zich weer meer gaan vullen met oude ritmes van werk, sociale contacten, vermaak en andere drukte, dan is de kans groot dat de aandacht voor de naaste meer op de achtergrond raakt. Het zijn de wijk- en dorpsaccommodaties, de kerken, sportverenigingen, bingoclubs, et cetera, die bijdragen aan verbinding onderling en het vasthouden en verstevigen van de sociale basis in buurten, wijken en dorpen. Opgaven die meehelpen de sociale basis te versterken verdienen blijvende aandacht, want het gaat niet altijd vanzelf. Tegelijk kan het ook geld schelen als we de onderlinge solidariteit zoveel mogelijk kunnen vasthouden en daarmee de transformatie in het sociale domein een extra impuls geven. Hier ziet mijn fractie ook een belangrijke taak weggelegd voor WIJ Groningen en het GON. Initiatieven als de pareltjes zijn wat de ChristenUnie betreft mooie voorbeelden van wezenlijke onderdelen van de sociale basis en het omzien naar elkaar. Lief en Leed straten passen hier ook goed in. Het CDA zal hier dadelijk verder op in gaan, en de motie die zij hierover indienen dienen wij mede in.
Voorzitter, vorig jaar heb ik het gehad over Jozef. De oudtestamentische Jozef was onderkoning in Egypte en adviseerde de farao op basis van diens dromen om in de zeven jaren van overvloed graanvoorraden aan te leggen om de daaropvolgende zeven jaren van schaarste door te kunnen komen. Anders gezegd; je moet het dak repareren als de zon schijnt.
Toen de magere jaren aanbraken en overal hongernood heerste liet Jozef de voorraadschuren openen en verkocht het graan. Terug naar onze tijd zien we de coronacrisis in alle hevigheid om zich heen slaan en dat terwijl in gemeenteland al schaarste heerste. In Groningen zijn we al meer dan tien jaar aan het bezuinigen. We hebben onvoldoende kunnen profiteren van de economische voorspoed van de afgelopen jaren. Wij hebben geen graanvoorraden kunnen aanleggen. Nu moeten we afreizen naar Egypte, of zoals we het hier noemen; Den Haag. In Den Haag hebben ze hun voorraadschuren de afgelopen jaren wél gevuld, wat in zichzelf goed beleid is. De staatsschuld is fors verminderd wat maakt dat er financiële ruimte is ontstaan om klappen op te vangen. En dat is ook wat we nu zien; het kabinet geeft miljarden uit om de pijn van de crisis te verzachten. Deels is het nog afwachten wat het Rijk gaat doen om gemeenten te compenseren voor de gevolgen van de crisis. Ondanks dat we als gemeente nog steeds een kwetsbare financiële positie hebben, vindt mijn fractie dat we moeten proberen juist nú te blijven investeren. Een anticyclisch begrotingsbeleid is ook wat de Sociaal Economische Raad het kabinet heeft geadviseerd. Voldoende woningen bouwen blijft noodzakelijk, omdat de vraag onverminderd hoog blijft. Verder moeten we blijven investeren in een arbeidsmarkt die past bij de speerpunten en beroepsbevolking van Groningen. Ook het capaciteitsonderzoek sportaccommodaties laat zien dat er behoefte is aan meer ruimte om te kunnen sporten, en investeren in goede onderwijshuisvesting en gelijke kansen in het onderwijs blijft de komende jaren van belang.
Voorzitter, het college heeft wederom een bord vol opgaven waar het wat mee moet. We kunnen ons vinden in de suggestie van het college om kritisch te kijken naar het temporiseren van bepaalde projecten. Misschien moeten we zelfs kijken naar dingen die we niet meer gaan doen om andere opgaven te kunnen uitvoeren. Ook het aanspreken van het weerstandsvermogen behoort wat de ChristenUnie betreft tot de mogelijkheden. Reserves zijn er voor ongewone tijden, en dit zíjn ongewone tijden. Wel is het daarbij van belang dat er perspectief is op hoe de reserves nadien weer aangevuld kunnen worden. Verdere lastenverzwaring van onze inwoners zal niet onze eerste keuze zijn. Daarnaast ontvangen we steun van het Rijk. Hoeveel uiteindelijk is nog niet bekend. En voor wat betreft het Rijk blijft de inzet op het aankaarten van onze financieel kwetsbare situatie van belang.
Voorzitter, het is een onzekere tijd voor velen. Ook het college gaat in een onzekere tijd, waarin nog veel kan veranderen, aan de slag met de begroting voor 2021. De ChristenUnie wenst het college daarbij veel wijsheid en Gods zegen toe.
Dank u wel."