De Grote Markt van 1997 tot 2007

De Grote Markt door de ogen van de GPV / ChristenUnie 1997-2007

21 januari 1997: naar een ontwikkelingsvisie voor de Grote Markt

24 maart 1999: GPV is voor een verdere planontwikkeling, maar geeft duidelijk aan zeker niet bij voorbaat voor het plan te zijn

26 januari 2000: in een interpellatie probeert de SP het college te laten vertellen dat het hele planproces op z’n gat ligt, maar wethouder Smink beweert dat er dit voorjaar een plan ligt

4 en 5 juli 2000: het plan van Jo Coenen is bekend. Er is een koppeling gemaakt tussen een grote ontwikkeling aan de noordkant van de Grote Markt (V&D-zijde) met een parkeergarage onder de Grote Markt. Deze wordt bereikbaar via de oostkant (St Jansstraat) van de binnenstad. Al enige tijd is er een actiecomité Geen Gat in de Grote Markt waar ook het GPV deel van uitmaakt

19 juli 2000: er ligt een startnotitie waardoor het mogelijk wordt een referendum aan te vragen. Geen Gat in de Grote Markt gaat proberen een referendum voor elkaar te krijgen door handtekeningen te verzamelen. Het GPV is een tegenstander van het referendum en trekt zich terug uit het actiecomité. SP, GroenLinks en Student en Stad zetten door en verzamelen voldoende handtekeningen.

Comité GGGM vraagt referendum aan
Groningen, 17 okt. 2000 - Comité Geen Gat in de Grote Markt heeft vanmiddag 8000 handtekeningen aangeboden aan burgemeester Wallage. Hiermee is officieel het definitief verzoek voor het referendum gedaan.  Comité Geen Gat in de Grote Markt gaf de bevolking alvast een stemadvies en kleurde het NEE-vakje rood met een groot potlood. Het comité is van mening dat de gemeente haar huiswerk over moet doen en met betere plannen zonder parkeergarage moet komen. De bevolking van Groningen mag volgend jaar in het referendum aangeven of ze net als het comité kiest voor een leefbaar centrum en het behoud van de Martinikerk.

Het comité vroeg de burgemeester tevens om inspraak bij het samenstellen van de brochure met voor en tegen argumenten die huis aan huis verspreid zal worden. Het comité wil samen met andere belanghebbenden zoals de Martinikerk de redactie vormen over de helft van de brochure met de tegenargumenten. Comité GGGM vreest dat zonder deskundige, onafhankelijke redactie de tegenargumenten niet duidelijk opgeschreven zullen worden. De bevolking van Groningen kan zich dan geen goed oordeel vormen over de plannen met Markt.

Woordvoerder Miedema ging ook in op de affaire rond de advertentie die de gemeente in de Gezinsbode plaatste. Hij sprak de hoop uit dat de gemeente zich in de toekomst niet meer in de campagne zal mengen. De gemeentelijke referendumcommissie heeft het comité inmiddels per brief toegezegd er op toe te zullen zien dat de gemeente zich aan de regels houdt. De gemeente mag officieel alleen onafhankelijke informatie geven over het referendum.

Comité GGGM gaat door met inzamelen
Groningen, 3 okt. 2000 - Comité Geen Gat in de Grote Markt gaat door met het inzamelen van handtekeningen. Op 16 oktober zal het comité de laatste stapels inleveren bij de gemeente. Het inzamelen verloopt zo voorspoedig dat het comité net als bij de vorige ronde heeft besloten om een ruime hoeveelheid extra handtekeningen in te leveren. Overigens is er momenteel vooral behoefte aan geld om de campagne te betalen die in januari zal losbarsten.

Het toenemende enthousiasme bij de Groningers om een handtekening te zetten maakt duidelijk dat er erg veel weerstand is tegen het plan van de gemeente. Comité Geen Gat in de Grote Markt verwacht daarom het referendum volgend jaar te gaan winnen.
Leden van het comité zijn nog twee zaterdagen van 11:00 tot 16:00 aanwezig op de kop van de Herestraat. Stadjers kunnen daar langskomen om hun handtekening zetten of om lijsten op te halen. Ook kunnen mensen zich aanmelden om mee te helpen in de organisatie van de campagne die begin 2001 zal losbarsten. Giften zijn welkom op girorekening 8973015. Voor meer informatie kan het secretariaat van het Comité Geen Gat in de Grote Markt gebeld worden op telefoonnummer 312 84 50.

Groningers tekenen massaal voor referendum tegen parkeergarage
Groningen, 12 sept. 2000 - Al meer dan 1800 Groningers hebben de afgelopen week hun handtekening gezet onder de definitieve aanvraag voor een referendum over de gemeentelijke plannen met de Grote Markt. De resterende 2600 handtekeningen zullen in dit tempo ruim voor 20 oktober binnen zijn. Gezien het enthousiasme van de Groningers zal er dit voorjaar dus zeker een referendum gehouden worden.

Tijdens het verzamelen valt op dat de bevolking goed op de hoogte is. Het verzet tegen het plan voor de bouw van een parkeergarage groeit. Mensen stonden zaterdag zelfs in de rij om hun handtekening te mogen plaatsen. Steeds meer Groningers verwachten dat de tegenstanders van de parkeergarage het referendum zullen winnen. Ook de gemeente lijkt de tegenstand serieus te gaan nemen. Ondanks herhaalde beloftes om geen campagne te voeren , plaatste de gemeente Groningen woensdag in "De Gezinsbode" een grote advertentie om haar plannen te verdedigen.

Tegenstanders Parkeergarage verzamelen voor de 2e maal handtekeningen voor referendum
Groningen, 4 sept. 2000 - De leden van Comité Geen Gat in de Grote Markt zijn vandaag begonnen met het inzamelen handtekeningen voor het aanvragen van een referendum over de bouw van een Parkeergarage onder de Grote Markt. Het comité heeft tot 20 oktober de tijd om de benodigde 4200 handtekeningen te verzamelen. Gezien de enorme respons tijdens de eerste ronde van het handtekeningen verzamelen, zal dit geen probleem zijn. In juni werden al 4600 handtekeningen verzameld voor het "inleidend verzoek".

Leden van het comité zullen vanaf nu iedere week op zaterdag van 11:00 - 16:00 en op donderdagavond van 19:00 tot 21:00 aanwezig zijn op de kop van de Herestraat. Stadjers kunnen daar hun handtekening zetten en ook om zich aanmelden om mee te helpen. Donderdag zal het comité aanwezig zijn op de braderie in Helpman en op de Autoloze zondag (24 september) zal het comité ook zeker van zich laten horen. Een grote opkomst is essentieel voor het slagen van het referendum. Dat de gemeente het referendum in februari 2001 wil houden bevalt GGGM dan ook niet. Het comité wil dat het referendum in mei wordt gehouden. Dan is de kans op mooi weer groter. Als verkiezingen nooit in de winter worden gepland om de opkomst te bevorderen, dan moet dat zeker ook voor dit referendum gelden aldus het comité.

Comité Geen Gat in de Grote Markt probeert gemeenteraad te overtuigen met taart en 4200 handtekeningen

Groningen, 19 juni 2000 - Leden van Comité GGGM overhandigen dinsdag 20 juni a.s. om 18.50 uur in de hal van het stadhuis ruim 4200 handtekeningen voor een referendum over de plannen rond de Grote Markt aan de wethouders Schuiling en Smink. De handtekeningenlijsten worden aangeboden verpakt in een grote taart met daarop een afbeelding van de Grote Markt met een groot gat, dat de bouwput van de parkeergarage moet voorstellen.

Om 19.00 uur begint een gecombineerde gemeenteraadscomissies VRO en EMV, waarin de startnotitie over de Grote Markt-plannen wordt besproken. De handtekeningen zijn vooral gezet door tegenstanders van de parkeergarage onder de Grote Markt. Het comité hoopt de collegepartijen zo duidelijk te maken dat dat er veel weerstand bestaat tegen het onderdeel van een ondergrondse parkeergarage uit de plannen en dat dit onderdeel uit de plannen geschrapt moet worden.

De inzameling van handtekeningen is de laatste dagen erg hard gegaan. Zo werden op zaterdag op de Grote Markt op een dag bijna 1200 handtekeningen opgehaald. Hierdoor is het aantal handtekeningen gestegen naar boven de 4200, het aantal dat pas in de tweede ronde nodig is.
Het feit dat er in een korte tijd een groot aantal handtekeingen is ingezameld toont volgens het comité aan dat gemeenteraad een groot risico neemt als ze besluit door te gaan met het huidige plan voor de Noordzijde van de Grote Markt inclusief de parkeergarage. Als de gemeenteraad B&W nu niet terugfluit zal het comité GGGM dit proberen. Het comité zal dan doorgaan met het aanvragen van van een referendum. Gezien het feit dat nu al 4200 handtekeningen zijn ingezameld, zal het zeker lukken om genoeg handtekeningen te verzamelen voor een definitief verzoek voor een referendum. Naar verwachting zal dit dan begin 2001 plaatsvinden. Comité Geen Gat in de Grote Markt is benieuwd of de raad deze gok wil nemen. Het comité adviseert de raad om een realistisch plan voor de Noordzijde ontwikkelen met een groot draagvlak, dus zonder parkeergarage onder de Grote Markt.

Comité Geen Gat in de Grote Markt bestaat uit een tiental organisaties zoals de politieke organisaties SP en GroenLinks en Student en Stad, maar ook jongerenorganisatie de Jonge Socialisten. Daarnaast zijn onder andere Milieudefensie, Fietsersbond, Dwars, en vele onafhankelijke burgers actief binnen het comité.

Comité GGGM heeft genoeg handtekeningen verzameld maar gaat door.
Groningen 9 juni 2000 - Comité Geen Gat in de Grote Markt heeft al meer dan 2500 handtekeningen verzameld. Dit zijn er enkele honderden meer dan de benodigde 2116. Toch gaat het comité voorlopig gewoon door met inzamelen. Door veel meer dan het benodigde aantal handtekeningen in te zamelen geven de tegenstanders van de parkeergarage alvast een duidelijk schot voor de boeg. Op deze manier maakt het comité de gemeenteraad duidelijk dat ze een groot risico neemt als ze besluit door te gaan met het huidige plan voor de Noordzijde van de Grote Markt inclusief de parkeergarage. Als de gemeenteraad B&W niet terugfluit zal het comité GGGM dit doen door middel van een referendum. Geen Gat in de Grote Markt is benieuwd of de raad deze gok wil nemen, of zal kiezen voor het ontwikkelen van een realistisch plan voor de Noordzijde zonder parkeergarage. 20 juni vergadert de gemeenteraadscomissie over de plannen van het gemeentebestuur. Tot 11 juli kunnen handtekeningen voor het referendum worden ingeleverd. Tot die tijd kunnen Groningers hun handtekening nog zetten.

Comité Geen Gat in de Grote Markt start inzameling handtekeningen voor referendum over parkeergarage
Groningen, 24 mei 2000 - Comité Geen Gat in de Markt is vandaag begonnen met het inzamelen van handtekeningen voor het houden van een referendum over het plan voor het bouwen van een parkeergarage onder de Grote Markt. Het Comité is een brede coalitie van politieke partijen en maatschappelijke organisaties die zich al enkele jaren verzet tegen de dit plan. Het comité vind het jammer dat in het woensdag door het college van B&W gepresenteerde plan de parkeergarage niet is vervallen. Volgens het comité moet dit onderdeel uit de plannen geschrapt worden. De presentatie mets schitterende plaatjes over de plannen rond de Grote Markt, veranderde dan ook niets aan de mening van het comité. De aangesloten organisaties blijven overtuigd van de grote nadelen van een parkeergarage op deze plek. "Het plan is op het lijf geschreven van de automobilist die vanuit de parkeergarage direct de winkel in kan. Dit betekent dat er meer mensen per auto naar de binnenstad zullen gaan en minder per fiets of met het openbaar vervoer. Dat zal grote verkeers- en milieuproblemen opleveren, vooral op de Diepenring. Ook de overlast voor marktkooplui, fietsers, voetgangers en OV die de aanleg van de parkeergarage zeker twee jaar zal opleveren op de Grote Markt is een negatief punt. Daarnaast is er nog het gevaar dat de aanleg van de verdiepte toegang in de Sint Jansstraat voor de Martinitoren oplevert en is de aantasting van het archeologisch waardevolle hart van de stad onder de Grote Markt een onaanvaardbare ingreep."

De komende weken zullen de aangesloten organisaties in de stad Groningen handtekeningen gaan verzamelen, die nodig zijn om een referendum aan te mogen vragen. In verschillende wijken zullen leden van het comité bij de deuren langs gaan. Ook worden de panden van GroenLinks, SP en Milieudefensie opengesteld. Groningers kunnen hier iedere middag hun handtekening komen zetten. Op 17 juni zal het Comité op de Grote Markt aanwezig zijn om onder het winkelend publiek handtekeningen in te zamelen. Het Comité verwacht de benodigde 2100 handtekeningen voor een inleidend verzoek voor het houden van een referendum zonder problemen op te halen. Als vervolgens de gemeenteraad van Groningen akkoord gaat met de startnotitie van B&W volgt na de vakantie de tweede ronde. Dan moet het comité nog eens 4200 handtekeningen inzamelen voor een definitief verzoek tot het houden van een referendum. Pas in februari 2001 volgt dan het referendum over de parkeergarage.

Er wordt een motie door ons ingediend met als onderwerpen:
-    onderzoek naar draagkracht Diepenring en St Jansstraat
-    welke problemen kan een parkeergarage veroorzaken
-    hoe kan de sociale veiligheid worden vergroot in de parkeergarage en koopgoot

Hoewel het GPV niet enthousiast is over een parkeergarage onder de Grote Markt stemmen we toch in met het voorstel, omdat de aanpak van de binnenstad keihard noodzakelijk is in het licht van allerlei andere zaken die aan de rand van de binnenstad spelen of zelfs verder daarbuiten.

21 februari 2001: het referendum wordt gehouden. Het besluit van de gemeenteraad wordt met een overweldigende meerderheid verworpen: 81% is tegen en 19% is voor. De opkomst is hoger dan bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten: 56,5%
Het aantal tegenstemmers is maar liefst 66.394. Daar kan geen gemeenteraad omheen.

28 februari 2001: de gemeenteraad en het college besluiten zich neer te leggen bij de uitkomst van het referendum. Er is een oplossing verdwenen, maar het probleem blijft.

24 april 2001: een nieuw procesvoorstel over de Grote Markt. Er moet verder worden gesproken, maar dat zal met veel overleg met de stad gepaard moeten gaan, want een debacle als op 21 februari 2001 wil geen enkele bestuurder weer meemaken.

30 januari 2002: voorstel voor een Grote Markt beraad. Met een grote groep van belanghebbenden (wijken, ondernemers, studenten, politieke partijen, belangenorganisaties als horeca en vrienden van de stad) zal op interactieve wijze worden gewerkt aan een nieuw plan. Middels een motie wordt gevraagd om te kijken naar de (on)mogelijkheden van de bestaande culturele voorzieningen.

30 oktober 2002: Naar een nieuwe Grote Markt. Het college is van plan om de Oosterpoort (het muziekcentrum) te verplaatsen naar de oostzijde van de Grote Markt. De ChristenUnie dient een motie in die na een hevig debat wordt aanvaard: er moet aan de oostwand ook een stevige commerciële invulling komen.

19 februari 2003: er zijn 86 ideeën ingediend om de culturele invulling vorm te geven. Er is een tentoonstelling van de plannen en ideeën in de hal van de dienst RO/EZ

september 2003: er wordt gesproken over de financiële ruimte voor het plan

28 april 2004: drie “wijzen” uit het weten van het land komen met hun visie op de oostwand en stellen voor om niet de Oosterpoort te verplaatsen, maar de bibliotheek. Deze bibliotheek moet de bibliotheek van de toekomst worden. Het gaat om een soort kennisplein waar altijd wat te doen is. Samenwerking met anderen moet worden gezocht. Daarnaast wordt gepleit voor een stevige commerciële invulling.

26 januari 2005: startnotitie grote Markt oostzijde. Er kan een referendum worden aangevraagd en met name de SP en de stadspartij maken zich sterk voor een referendum. Meer doen met 40 miljoen was de slogan. De startnotitie had de volgende hoofdpunten:
- verplaatsing van de bibliotheek
- een historisch museum
- het scheepvaartmuseum
- de rooilijn komt terug op de oude plaats ruim 15 meter naar voren
- 18000 m2 cultuur
- 10000 m2 commerciële invulling
- een nieuwe markt achter de oostwand
- een nieuwe ondergrondse parkeergarage op de plaats van de bestaande bovengrondse

29 mei 2005: de dag van het referendum. Er komen te weinig mensen om een geldig referendum te hebben, maar een nipte meerderheid stemt voor de plannen.

Referendum ongeldig; plannen Grote Markt gaan door

Groningen, 30 juni 2005 - Het referendum rondom de ingrijpende transformatie van de Groningse Grote Markt is woensdag ongeldig verklaard. De opkomst van 39 procent was niet voldoende voor een gekwalificeerde meerderheid. Dat betekent dat de plannen van de gemeente voor de oostzijde van de Grote Markt door kunnen gaan.

De opkomst bedroeg 38,59%. Van alle inwoners die een stem uitbrachten heeft 53,44% voor gestemd. Dat zijn 30.594 kiezers. Van de kiezers stemde 46,56% tegen. Dat zijn 26.650 Stadjers. De overige 298 kiezers stemden blanco. In totaal brachten 57.542 kiezers hun stem uit.

Eerder al stemde een grote meerderheid in de gemeenteraad van Groningen in met het nieuwe uiterlijk van de Grote Markt. Alleen de SP en de lokale partijen Student en Stad en de Stadspartij stemden tegen. Zij hadden het initiatief genomen voor het referendum.

Het gemeentelijk plan voorziet erin dat de oostzijde van de Grote Markt ingrijpend op de schop gaat. De huidige oostgevel van de markt, waaronder het pand van studentenvereniging Vindicat, wordt zeventien meter naar voren gehaald. De Grote Markt krijgt hierdoor weer de afmetingen van voor de Tweede Wereldoorlog.

Achter de oostgevel komt ruimte vrij voor een nieuw plein, waaraan het Groninger Forum verrijst, een concept waarin de bibliotheek, het Groninger Scheepvaartmuseum en de historische collectie van het Groninger museum onderdak vinden. Eveneens is er ruimte voor een klein congrescentrum en filmzalen. Onder het Forum komt een parkeergarage.

In 2001 werd een plan om de noordzijde van de Grote Markt te vernieuwen in een referendum met een grote meerderheid verworpen. Dat was vooral te wijten aan de aan het plan gekoppelde parkeergarage, die pal onder de Grote Markt moest komen.

Lage opkomst bij referendum Grote Markt

Groningen, 29 juni 2005 - Kiezers maken geen haast om hun stem uit te brengen in het referendum over de Grote Markt. De tussentijdse opkomst bij de volksraadpleging over de plannen voor de Oostzijde van de Grote Markt lag om 14.00 uur op 15,2 procent. Op hetzelfde tijdstip hadden bij het Europese referendum 27 procent van de kiezers hun stem uitgebracht.

De stembureaus zijn nog geopend tot 21.00 uur vanavond. De uiteindelijke opkomst bij het Europeesreferendum kwam in Groningen uit op 64,87%. In 2001 bedroeg de opkomst bij het referendum over de noordzijde van de Grote Markt 56 procent.

Uit een opiniepeiling die RTV Noord dinsdag publiceerde bleek dat een ruime meerderheid van 54 procent van de Groningers voor de plannen van de gemeente is om de oostzijde van de Grote Markt in het centrum van de stad ingrijpend te vernieuwen. 32 procent is tegen de plannen, terwijl 14 procent van de kiezers dinsdag nog geen keuze had gemaakt. RTV Noord peilde de opkomst op 59 procent. Vier jaar geleden nam 56 procent van de kiezers de moeite om naar de stembus te gaan.

25 januari 2006: de raad besluit dat er 5 plannen zullen komen waaruit gekozen kan worden. Het zullen er uiteindelijk 7 worden.

januari 2007: de zeven plannen worden tentoongesteld in de Martinikerk en vele duizenden stadjers en anderen brengen een bezoek en maken hun keuze. Uit alle stemmingen blijkt dat het plan van NL-Architects de meeste handen op elkaar brengt.